PRO PACIENTIT Synon mbrojtjen dhe promovimin e të drejtave të pacientëve
Denisa Canameti
“Të drejtat e pacientëve nuk kanë kufij dhe nuk adresohen në një ditë”. Kështu e nisi fjalimin e saj Egla Bardhi, drejtoreshë e shoqatës Together for life, në një aktivitet të organizuar sot në kuadër të Ditës Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave të Pacientëve.
“Është detyrë morale e shoqërisë civile e mediave dhe institucioneve që të zbatohet Karta e të Drejtave të Pacientëve. Shumica e ankesave që na vijnë dhe na raportohen janë mungesat e medikamenteve, sidomos për sëmundje të rënda, të cilat janë edhe të papajtueshme me jetën, në shërbim, mungesë shtretërish e të tjera që na raportohen“, vazhdoi Bardhi në fjalën e saj hyrëse.
Lidhur me mungesën e medikamenteve folën edhe vetë pacientët, të cilët ishin fokusi i këtij organizimi.
Dallëndyshe Meçe ka 18 vite që vuan nga diabeti. Ajo tregoi për mediat se cilat janë vështirësitë e të jetuarit me këtë diagnozë. Meçe u ndal veçanërisht në rimbursimin e fishave dhe ageve për të vazhduar më pas me medikamentet e mirëfillta.
“Unë nuk e kontrolloj diabetin çdo ditë pasi kostoja është shumë e lartë. Majat e penave i blejmë me lek. Një majë pene e blejmë 20 lek. Mund t’i ndërrosh një herë në dy ditë. Se ato shtrembërohen. Ne i marrim me kuti 100 copë, 20 mijë lekë. Fishat me lekë. Nuk e mas diabetin. Nuk kam mundësi t’i blej“, tha Dallëndyshja.
Florian Toti, përfaqësues i shoqatës së pacientëve me diabet, gjithashtu i pranishëm në aktivitet, u shpreh:
“A mund ta mendoni dot një makinë të ecë në rrugë pa frena, pa timon? Përsa i përket të drejtave të pacienteve, nuk është vetëm diabeti, janë shumë faktorë të tjerë. Diabeti është një nga ato sëmundje që është bërë shumë. Ne gjithmonë kërkojmë më shumë, kërkojmë më të mirën. Aty ku janë dhe vendet e tjera të rajonit dhe Evropës Perëndimore.
Hamdi Sekja iu bashkua gjithashtu aktivitetit dhe në fjalën e tij për median tha se:
“Nuk është vetëm fëmija im. Fëmija kishte dhimbje koke dhe e solla në këtë shërbimin e pediatrisë. Ne duhet të presim me orë të tëra në radhë, sepse kishte vetëm një doktoreshë në turn. “, tha Sekja.
Farmacistja Ada Capi ngriti problemin e mungesës së ilaçeve për personat me transplant të veshkave, ku denoncoi mungesën e një ilaçi i cili mungon në treg totalisht, prograf.
“Qarkullon në sasi të vogël. Është një problem pasi barnat e shtrenjta, jetike për pacientët, qarkullojnë në sasi të vogël dhe nuk kanë asnjë interes farmaceutik ta sjellin, prandaj shteti duhet të ndërhyjë. Ky ilaç ka munguar gjithë kohën, ka rreth 2 vjet e gjysëm që nuk vjen“ tha Capi.
“E dyta, kemi një rast transplanti të mëlçisë, në Shqipëri kryhet vetëm transplanti i veshkave. Unë kam pasur një rast, një familje, ku burri 40 vjeç nuk kryente dot transplantin e mëlçisë, dhe jo vetëm kaq, por nuk merrte dot leje në Ministri që të mund ta kryente jashtë. Pra, trannsplanti është një problem tepër delikat në Shqipëri duke filluar që nga ligji i vitit 2011, e deri tek trajtimi me barna apo transplanti që mungon fare.
“Ndodh që, pacientë që duhet të tranplantohen, zgjat me vite dializa e tyre, në një kohë mesatare ku dializa nuk duhet të kalojë 6 vjet dializë. Shtetit vetë do t’i kushtonte më pak të bënte transplantin se trajtimin e gjatë. Është çështje prioritetesh, çështje strategjishë“ përmbylli Capi.
Si përfaqësues i pacientëve me hemofili ishte Fitim Allciu, i cili tregoi kalvarin e sëmundjes së tij, ku fillimisht është keqdiagnostikuar. I diagnostikuar me hemofili, gjysmë i paralizuar, me hepatit C e një sërë problemesh të tjera shëndetësore. Për 15 vjet me radhë është mjekuar gabim, për shkak të diagnozës së gabuar. Pacienti është diagnostikuar në shërbimin e hematologjisë, në vitin 2009 me diagnozën Hemofilia B. Mirëpo, që nga fëmijëria e deri në shkurt të vitit 2009, ka pasur diagnozë të gabuar të hemofilisë A. Veç kësaj diagnoze, z. Allciu me kalimin e viteve ka shfaqur problem edhe me të dy gjunjët.
“Aktualisht nuk ka faktor. Edhe tani pyeta në farmacinë e spitalit. Ka 4 muaj që nuk ka faktor“, tha Allciu.
Spitali Rajonal i Kukësit është një nga spitalet më të lakuar kohët e fundit për problematika. Bashkia Kukës solli përfaqësi nga sektori i marrëdhënieve me Personat me aftësi të kufizuar. Albert Sinamati, specialist i PAK në Bashkinë Kukës, tha se problemet e ilaçeve vazhdojnë të jenë ekzistente dhe një ndër problemet më të mëdha të pacientëve. Aksesi në shërbimin shëndetësor është shumë i dobët tha Sinamati, ndaj ne detyrohemi t’i sjellim pacientët në Tiranë. Aktualisht është 1300 numri i personave me aftësi të kufizuara që trajtohen me ndihmë në Bashkinë e Kukësit.
“Shëndeti është e drejta ime“ si aktivitet pati qëllim ngritjen e zërit për përmirësimin dhe respektimin e të drejtave të pacientëve, si dhe përfshirjen e tyre në hartimin e politikave dhe proceseve rregullatore. Përmes kësaj veprimtarie u synua që të rritet ndërgjegjësimi i pacientëve, shoqatave që i përfaqësojnë, institucioneve shëndetësore për sfidat e vështira me të cilat përballen pacientët, nisur nga mosrespektimi i Kartës së të Drejtave të Pacientëve, si dhe shndërrimin e tyre në partnerë aktivë të fuqishëm për realizimin e objektivave të sistemeve shëndetësore.
Aktiviteti përfshiu dhurimin e 10 kartave me të drejtat e pacientëve, referuar Kartës Shqiptare të të Drejtave të Pacientëve. 10 ankesa të printuara nga 10 shërbime të ndryshme u futen në një zarf dhe u dërguan pranë Drejtorisë së QSUT-së dhe Ministrisë së Shëndetësisë, duke kërkuar reagimin e tyre për secilën nga aneksat. U zgjodh Qendra Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në Tiranë për realizimin e këtij aktiviteti, pasi është institucioni shëndetësor më i madh në Shqipëri dhe si institucion shëndetësor akademik është i vetmi i këtij lloji, duke u klasifikuar si e vetmja qendër shëndetësore terciare shqiptare.
Ky aktivitet u realizua nga Shoqata “Together for Life” me mbështetjen e Fondacionit “Shoqëria e hapur për Shqipërinë“ dhe projekti “Drejtësi për të Gjithë”.
