PRO PACIENTIT Synon mbrojtjen dhe promovimin e të drejtave të pacientëve
Nyjet e trupit të njeriut kryejnë punë të palodhur gjatë gjithë jetës. Prandaj konsumimi i tyre gjatë jetës nuk mund të ndalet plotësisht. Nyjet e dorës dhe gishtat preken më shpesh, sepse ato lëvizin dhe konsumohen më shumë. Kjo nxit osteoartritin, pra prishjen e shtresës së kërcit të nyjeve të dorës dhe gishtërinjve.
Artriti i gishtave duket se ka edhe shkaqe hormonale. Megjithatë, veshja e kyçeve dhe mungesa e rigjenerimit të shtresës së kërcit mbrojtës mund të ngadalësohet dhe dhimbja dhe inflamacioni i kyçeve të shkaktuara nga artriti mund të lehtësohen. Pacientët që vuajnë nga artroza e gishtave shpesh vuajnë edhe nga simptomat e artrozës në kyçet e këmbëve, nyjet e gjurit dhe nyjet e ijeve. Vetëm atëherë quhet poliartrozë.
Simptomat tipike të artrozës së kyçeve të duarve dhe gishtave?
Si të gjitha osteoartritet, sëmundja e gishtërinjve ose kyçeve të dorës përparon gradualisht dhe nuk është i njëjtë për të gjithë të prekurit. Në varësi të tendosjes së duarve dhe gishtave gjatë jetës, në shumë raste osteoartriti shfaqet fillimisht në njërën anë. Të prekurit ankohen për dhimbje në nyjet përkatëse. Të prekurit i kanë gishtat të ngurtësuar, veçanërisht në mëngjes. Shpesh ato ënjtjen dhe bëhet e vështirë është të shtrëngosh grushtin. Në përgjithësi, lëvizshmëria e kyçeve të duarve dhe nyjeve të gishtave zvogëlohet. Nëse ënjtja që shfaqet në faza është gjithashtu e kuqe dhe e ngrohtë, quhet osteoartriti i aktivizuar.
Njihni simptomat e osteoartritit të gishtave:
- Në fillim: gishtat e ngurtësuar në mëngjes / shtrëngimi i grushtit është i vështirë
- Kjo pasohet nga dhimbje pulsuese dhe therëse gjatë lëvizjes
- Më vonë shpesh ndjeni dhimbje kur pushoni
- Osteoartriti i aktivizuar: shfaqet ënjtje dhe nyjet janë të kuqe dhe të nxehta
- humbje e forcës në dorë, dhimbje gjatë detyrave të përditshme si hapja e shisheve ose kapakët e vidhave
- Osteoartriti i kyçit të dorës: shpesh rezultat i kockave të thyera ose reumatizmit klasik – shpesh dhimbje dhe kufizime në lirinë e lëvizjes gjatë përkuljes, shtrirjes dhe kthimit të dorës
Cilat janë shkaqet tipike të osteoartritit në kyçet e duarve dhe nyjeve të gishtërinjve?
Shkaku më i zakonshëm për zhvillimin e artrozës së nyjeve të dorës ose gishtit është përmendur tashmë: konsumimi progresiv me kalimin e moshës.
Faktorët gjenetikë luajnë gjithashtu një rol të madh në zhvillimin e sëmundjeve të kyçeve. Nëse prindërit ose gjyshërit janë prekur nga dhimbje kyçesh në pjesë të ndryshme të trupit ndërsa rriten, ekziston një rrezik më i lartë për brezin e ardhshëm. Është edhe më e rëndësishme të merren kundërmasa në një fazë të hershme dhe të mos nxitet zhvillimi i osteoartritit nëpërmjet sjelljeve jo të shëndetshme.
Ushqimi i duhur është shumë i rëndësishëm, dhe duhet të shmangni pirjen e duhanit. Një furnizim gjithëpërfshirës i vitaminave dhe lëndëve të tjera ushqyese është i rëndësishëm për të ndihmuar trupin të rigjenerohet natyrshëm gjatë dekadave.
Në fund të fundit, është e rëndësishme të jeni të kujdesshëm me kyçet e dorës. Nuk duhet të mbani pesha të rënda. Kjo duhet të bëhet me butësi dhe me kujdes në mënyrë që të mos provokohet konsumimi i kyçeve ose të përshpejtojë zhvillimi i osteoartritit.
Çfarë opsionesh ekzistojnë për parandalim
Kjo nuk vlen vetëm për gishtat dhe kyçet e dorës: Nëse filloni t’i trajtoni me kujdes kyçet tuaja, do të jeni në gjendje të parandaloni ose të paktën të vononi ndjeshëm zhvillimin e osteoartritit. Masa më e rëndësishme parandaluese është ushtrimi.
Në pamje të parë, kjo duket e palogjikshme, pasi lëvizja e shpeshtë e kyçeve duket se nxit konsumimin. E kundërta është rasti: stërvitja e rregullt stimulon trupin të prodhojë lëng të gjerë natyral sinovial. Si një tampon natyral, kjo parandalon që nyjet dhe kërci të fërkohen me njëri-tjetrin.Lëvizja e gishtave dhe kyçeve të dorës në jetën e përditshme tashmë është e mundur përmes shumë lëvizjeve. Prandaj është e rëndësishme që lëvizjet të kryhen me vetëdije dhe në mënyrë të synuar, në mënyrë që të mos ndodhin devijime dhe mbingarkesa me konsum më të madh.
Është e rëndësishme që ushtrimet për gishtat dhe kyçin e dorës të diskutohen me një mjek ose fizioterapist. Përndryshe, trajnimi i gabuar mund të nxisë konsumimin e nyjeve në gishta dhe kyçe.
Për të gjitha llojet e dhimbjeve të kyçeve, shpesh përdoret i ftohti dhe nxehtësia.
Nxehtësia nxit qarkullimin e gjakut në nyje dhe për këtë arsye mund të lehtësojë dhimbjet dhe ankesat e tjera. Ngrohtësia ose nxehtësia duhet të shmanget nëse dhimbja është akute dhe shoqërohet me inflamacion të kyçeve.
Në këtë rast, ftohja është një zgjedhje më e mirë për të penguar efektin e inflamacionit dhe për të ndihmuar nyjet të rikuperohen dhe të rigjenerohen në mënyrë natyrale.
Trajtimi – operacioni për osteoartritin e duarve?
Ashtu si me dhimbjet e tjera të kyçeve, operacioni i kyçit të dorës është alternativa e fundit. Në disa raste ajo shihet nga mjekët si e pashmangshme dhe më shpesh sugjerohet nga të prekurit për të rritur cilësinë e jetës së tyre. Për shembull, konsumimi i tepërt i kyçit të dorës mund të nënkuptojë se dora nuk mund të lëvizet ose te kapi në mënyrë të sigurt. Këtu mund të ndihmojë operacioni.
Qëllimi kryesor i trajtimit fillestar është të lehtësojë dhimbjen, të përmirësojë dhe të ruajë lëvizshmërinë në mënyrë që të ngadalësojë zhvillimin e semundjes. Përpara se të ndodhë një rast kaq ekstrem që të bëhet i nevojshëm një operacion, ka kuptim që të merreni herët me osteoartritin dhe të merrni kundërmasa. Me ushtrimet e përditshme të duarve dhe duke shmangur me vetëdije bartjen e ngarkesave të rënda, jepet një kontribut fillestar e me vlerë.
Përshtati nga Gjermanishtja në Shqip: Marsida Bregasi